Wat je weten moet om te stemmen voor de Europese verkiezingen

Het Europees Parlement is het gekozen deel van de EU. Europese wetten en de begroting van de EU moeten door deze organisatie goedgekeurd worden. Deze taak wordt uitgevoerd door meer dan 700 parlementsleden. Anders dan bij andere parlementen, zoals de Nederlandse Staten-Generaal (Eerste én Tweede Kamer), heeft het Europees Parlement geen initiatiefrecht. Er mogen vanuit deze organisatie geen wetsvoorstellen komen. De europarlementariërs houden zich echter bezig met belangrijke thema’s. Onderwerpen als klimaatverandering, de toekomst van de landbouw en asielbeleid worden veel besproken in de Nederlandse en zelfs lokale politiek. In het Europees Parlement worden hiervoor de lijnen uitgezet.

Ieder land wordt door een aantal parlementsleden vertegenwoordigd. Hoeveel dat er zijn, hangt af van het aantal inwoners van het land. Nederland werd na de vorige verkiezingen door 29 Europarlementariërs vertegenwoordigd. Dat zullen er na de komende verkiezingen 31 zijn. Op het stembiljet staan de kandidaten voor deze verkiezingen straks onder herkenbare Nederlandse partijen, zoals de VVD, GroenLinks-PvdA of bijvoorbeeld het CDA. Belangrijk om in de gaten te houden is dat vertegenwoordigers van deze Nederlandse partijen zich aan zullen sluiten bij grotere Europese fracties. Dit zorgt ervoor dat er situaties zullen ontstaan die voor de Nederlandse kiezer verwarrend zijn. Zo komen vertegenwoordigers van D66 en de VVD in dezelfde liberale fractie. En waar GroenLinks en PvdA in Nederland steeds meer één partij worden, zitten deze partijen in Europa in verschillende fracties.

Donderdag 6 juni zijn de Europese verkiezingen. Die datum is misschien opvallend. Doorgaans zijn alle verkiezingen in Nederland op woensdag. De Europese parlementsverkiezingen zijn door de hele EU op deze donderdag. Een andere bijzonderheid aan de Europese verkiezingen is dat ze eens in de vijf jaar plaatsvinden, in plaats van eens in de vier jaar zoals we bij andere verkiezingen gewend zijn. Op de dag van de verkiezingen zijn de stemlokalen tussen half acht in de ochtend en negen uur in de avond geopend. Voor een overzicht van de stemlokalen in Delft, zie deze website.

Als je niet iemand bent die ervoor kiest om uren op te offeren aan het doornemen van verkiezingsprogramma’s, of iemand die al dertig jaar op dezelfde partij stemt en daar niets aan wil veranderen, dan is het moeilijk uit te vinden op wie je gaat stemmen. Waar er voor andere verkiezingen hard campagne wordt gevoerd en verschillende debatten te zien zijn, is het aanbod met deze verkiezingen relatief beperkt. Toch zijn er mogelijkheden. Een manier om uit te vinden welke partij er bij je past is door het invullen van een stemhulp. Hierbij zijn er verschillende opties van aanbieders die een stemhulp hebben ontwikkeld voor de Europese verkiezingen. Een voorbeeld hiervan is de Stemwijzer van ProDemos. Ook is er het Kieskompas. Ook zijn er op verschillende plekken lokale evenementen rondom de Europese verkiezingen. Zo was er zondag 26 mei een EU evenement in De Veste.

Tijdens de komende verkiezingen wordt er in 5 gemeenten gestemd met een nieuw soort stembiljet. Delft is niet een van deze gemeenten, maar buurgemeente Midden-Delfland wel. Waar het ouderwetse biljet groot en onhandig is, wordt dit nieuwe model kleiner. Dit kan doordat niet alle namen van de kandidaten uitgeschreven staan op dit biljet. In plaats daarvan staat er voor iedere kandidaat een nummer. Om uit te vinden welke kandidaat er bij het nummer hoort, ligt er in het stemhok een boekje waarin deze informatie te vinden is. In de 5 aangewezen gemeente wordt getest of dit systeem werkt. Als dit het geval is wordt het in de toekomst waarschijnlijk uitgebreid naar meer gemeenten.