Delftse kerken betrokken bij koloniale slavernij blijkt uit onderzoek
Voor kerkelijk Delft was slavernij vanzelfsprekend, blijkt uit onderzoek van Gerrit Verhoeven en Ingrid van der Vlis. Ze publiceerden hun rapport over het slavernijverleden van de kerk in Delft op zaterdag 28 juni. Twee jaar geleden deden ze al onderzoek naar de rol van de burgerlijke gemeente Delft.
Het rapport belicht de rol van de Delftse kerken in het slavernijverleden van de stad – van de zeventiende eeuw tot aan de afschaffing van de slavernij in 1873. Het is de eerste keer dat een kerkelijke gemeente in Nederland specifiek het slavernijverleden van haar instellingen laat onderzoeken.
Bestuurders, kerk en slavernij
Uit het rapport blijkt dat de Delftse kerken waren verbonden met slavernij. “Stadsbestuurders zaten tot over hun oren in de compagnieën – en omgekeerd,” zei Gerrit Verhoeven in het radioprogramma Delft Centraal. Volgens hem was ongeveer een kwart van de Delftse VOC-bestuurders ooit ambtsdrager in de protestantse kerk. Bij de WIC lag dat zelfs op een derde.
Verhoeven noemt als voorbeeld Hugo 's Gravenzande, die ambtsdrager was in een Delftse kerk én jarenlang bewindhebber bij de WIC. In die tijd ondertekende hij ook contracten voor het verschepen van honderden tot slaaf gemaakten uit Afrika naar het Caribisch gebied.
Delftse predikanten
Niet alleen bestuurders, maar ook predikanten speelden een rol. De Delftse predikant Philippus Baldaeus (1632–1672) werkte als zendeling in India en reisde daar met 77 tot slaaf gemaakte mensen. Predikant Gerardus Verbeet liet zich kritisch uit over het gedrag van Nederlanders in de koloniën, maar zweeg over de slavernij zelf.
Volgende stappen
In december 2023 bood de gemeente Delft officieel excuses aan voor haar slavernijverleden. Dat volgde op het eerdere rapport over de rol van het stadsbestuur. Daarin bleek al dat Delftse bestuurders relatief diep betrokken waren bij de slavernij in vergelijking met andere Nederlandse steden. Ook de Algemene Kerkenraad denkt over volgende stappen.
Klik hier voor een overzicht Delftse plekken die direct of indirect verbonden zijn aan dit verleden.
