Henk Groeneweg bespeelt al 38 jaar ‘de democratische klavier’

Stadsbeiaardier Henk Groeneweg luidt de klokken van de Nieuwe Kerk in Delft sinds 1987. Drie keer in de week beklimt hij de kerktoren om plaats te nemen in de beiaardkabine waar hij het carillon bespeeld. Zijn repertoire varieert van de 18e-eeuwse Delftse componist Johannes Berghuis tot C’est La Vie van Claude.
Reportage: Jaya Soechit en Hanne van Mourik

Deze maand is het 38 jaar geleden dat Henk Groeneweg de stadsbeiaardier van Delft werd. Al duizenden malen heeft hij de ruim 300 treden tellende trap beklommen naar zijn beiaardkabine in de Nieuwe Kerk. Ook als hij er niet is, klinken zijn melodieën. Om het kwartier spelen de kerkklokken namelijk automatisch een melodie die Groeneweg heeft ingespeeld. 

Naast de Delftse kerktoren, laat de beiaardier ook op andere plekken zijn muziek horen. “Ik speel eens per maand vredesliederen in het Vredespaleis in Den Haag”, zegt hij. “Niet tijdens de NAVO-top hoor. Toen kwam ik er niet in.” 

Beiaardier Henk Groeneweg voor een van de kerkklokken | Foto: Hanne van Mourik

Democratisch instrument 
Een beiaard is een toevoeging aan de stad, vindt Groeneweg. “Het is namelijk een democratisch instrument. Je speelt in de openbare ruimte voor de inwoners van een stad en haar toeristen", zegt de klokkenspeler. "Ongeacht achtergrond en sociale status.” 

Volgens Groeneweg kan een goede beiaardier alle soorten muziek spelen: van klassiek tot jazz en musical. Zelf haalt hij veel inspiratie uit de radio. “Daar hoor ik weleens nummers waarvan ik denk: Ja, dat zou nou eens leuk zijn voor op de beiaard.” En zo komt het dat de inwoners van Delft tijdens de speeluren van de stadsbeiaardier soms het songfestivalnummer C’est la Vie van Claude te horen krijgen. 

Het kantoor in de beiaardkabine | Foto: Hanne van Mourik

Beiaardschool
Zijn interesse in het instrument begon na een bezoek aan de Rotterdamse carillon. Een vriend nodigde hem uit een kijkje te komen nemen en daarmee was zijn enthousiasme gewekt. Na Groenewegs orgelstudie in Rotterdam, ging hij naar de Nederlandse Beiaardschool in Amersfoort. Daar rondde hij in drie jaar tijd de bachelor- en masteropleiding af.

Henk Groeneweg bespeelt de beiaard | Foto: Hanne van Mourik

De school bestaat inmiddels vijftig jaar en heeft sindsdien ongeveer tweehonderd studenten aan een diploma geholpen. “Dit jaar zijn er vijf studenten en volgend jaar zeven", zegt docent Christiaan Winters. “Dat zijn er inderdaad niet veel, maar het is nou eenmaal geen bekend instrument.”  

Daar zit ook een positieve noot aan: “Je komt geheid aan een baan als afgestudeerde beiaardier.” In Nederland zijn namelijk zo'n 100 beiaardiers en 190 beiaarden te bespelen.  

Het uitzicht op Delft vanachter de klok op de Nieuwe Kerk | Foto: Hanne van Mourik