Geheimzinnige rituelen en gesloten geschiedenis: vrijmetselaars openen voor één keer de deuren

Voor één keer mocht een aantal buitenstaanders meedoen met een speciale gespreksgroep van de vrijmetselaars in Delft. De vrijmetselaars hebben een lange en gesloten geschiedenis en geheimzinnige rituelen die normaal gesproken strikt verborgen blijven voor de buitenwereld. Maar de Delftse afdeling denkt erover om een unieke gesprekstechniek toegankelijker te maken voor anderen: 'Wij denken dat we iets moois te bieden hebben.'

Het is een grote stap voor de vrijmetselaars van Delft. 'We hebben wel open dagen, maar dit soort dingen zijn voor ons praktisch voor het eerst', zegt voorzitter Rik Hospers. 'Heel veel van onze leden vinden dat spannend.'

De vrijmetselaars zitten al sinds 1801 in Delft, maar schermen zich van oudsher af. 'Wij waren altijd een toevluchtsoord voor mensen die vrijelijk binnen de loge hun gedachten konden uitwisselen. Terwijl dat misschien daarbuiten heel gevaarlijk kon zijn.'

Wie zijn de vrijmetselaars? Al meer dan 300 jaar komen vrijmetselaars samen in loges, plaatselijke afdelingen, met als doel om 'de wereld te verbeteren door zelf een beter mens te worden', zegt Rik. De vrijmetselaars komen bijeen voor rituele bijeenkomsten. 'Dit zijn een soort toneelstukjes waarbij door het verrichten en meemaken van symbolische handelingen de deelnemers worden uitgenodigd zelf invulling te geven aan universele zingevingsvraagstukken.'

Juist door de lange geschiedenis van vrije meningsuiting zeggen de vrijmetselaars iets unieks in handen te hebben: de comparitie, een zelfontwikkelde gesprekstechniek om elkaar beter te begrijpen. Ze denken dat anderen daar veel aan zouden kunnen hebben: 'Vooral in deze tijd van verdeeldheid en polarisatie.'

De studenten en de vrijmetselaars spraken met elkaar over 'woke' en of het onderwijs aangepast moet worden. Zeven studenten deden mee en de meesten vonden het leerzaam: 'Ik vond het eigenlijk heel interessant', zegt één van hen achteraf. 'Het is een hele manier van discussie vormen eigenlijk. Ik heb vrijmetselaars wel eens gezien in series en films enzo, maar het is best wel normaal eigenlijk.'

De vereniging vond het experiment zelf ook een succes. Ze zijn aan het overwegen of er nogmaals een avond voor buitenstaanders komt. 'Het was heel mooi om al die verschillende zienswijzen te zien', zegt Rik Hospers. 'Ik heb er zelf ook heel veel van geleerd.'