Dode en gewonde eenden na vervuilde Delftse grachten, gemeente ontkent illegale olielozing

Aan de linkerkant van de foto is de vervuiling te zien

Sinds vorig weekend zijn een aantal grachten in Delft vervuild geraakt door een nog onbekende  hoeveelheid olie of ander vettig afval. Het gaat om zo’n vijf grachten rond de Voorstraat en het Noordeinde. De dierenambulance heeft sindsdien al een aantal dode en gewonde meerkoeten en eenden uit het water gehaald die door de substantie besmeurd raakten. Deze zijn overgebracht naar de Wildopvang Delft. Hoogheemraadschap Delfland is na de melding ter plaatse gekomen om het water te zuiveren, maar ondanks de situatie verbeterd lijkt, blijven buurtbewoners en de Wildopvang zich zorgen maken. 

‘’Ze zaten van top tot teen in de vettigheid’’, vertelt Willeke van den Heuvel, voorzitter van de Wildopvang. ‘’Er zwemmen nu nog tientallen watervogels die daar doorheen gezwommen hebben maar die krijgen we maar moeilijk te pakken. Heel vervelend, want zo’n olielaagje gaat niet zomaar van hun veren af en ze kunnen hier nog veel problemen door gaan ondervinden.’’

Van den Heuvel laat weten dat ze wel erg blij zijn met de samenwerking met de dierenambulance en de hulp van buurtbewoners. ‘’Bewoners van bijvoorbeeld de Voorstraat zijn super betrokken en proberen de gewonde eenden te lokken met kattenvoer. Het is voor ons ontzettend fijn om te merken dat zoveel mensen willen helpen.’’

Rioolwater of olievlek
Hoe de olie in het water is gekomen, is nog niet helemaal duidelijk: volgens de dierenambulance en de Wildopvang gaat het om een olielozing van een restaurant, maar de gemeente Delft laat weten dat de oorzaak een dichte aansluiting van een verzamelput naar het hoofdriool was, waarna rioolwater in de gracht is gekomen.

Zaterdag 19 maart kwamen er bij de dierenambulance de eerste meldingen binnen van een plas vet of olievlek die zich verspreidde over de grachten aan de Voorstraat, Noordeinde, Kolk, Oude Delft en Geerweg. Meerdere watervogels kwamen ermee in aanraking en raakten vervuild. Een van de reddingswerkers laat weten dat zij, samen met de gemeente Delft, bij elkaar zo’n tien dode meerkoeten en eenden uit het water hebben gehaald. Maandag en dinsdag waren zij hier nog mee bezig. Acht meerkoeten en één eend zijn overgebracht naar een speciale schoonmaakdienst van Vogelklas Karel Schot Rotterdam en vervolgens naar de Wildopvang in Delft, waar ze nu aan het herstellen zijn.

Op zondag werd het Hoogheemraadschap Delfland opgeroepen, die een deel van de substantie heeft kunnen weghalen. ‘’Onze handhavers hebben vervolgens een aantal schuimrubberen slangen in het water gelegd, die het vet ‘verzamelen’ zodat het zich niet verder kan verspreiden. Ook is het watergemaal iets aangedraaid waardoor het wat dunner wordt en naar de grote wateren stroomt’’, laat een woordvoerder van het Hoogheemraadschap weten.

Toestand verslechterd
Toch was hiermee de kous nog niet af. Bewoners maken zich ongerust, omdat deze slangen, op één na, op maandag alweer zijn weggehaald. Volgens hen is het vervolgens weer erger geworden met de toestand van het water. Op donderdag schrijven een aantal ongeruste buurtbewoners op buurtapp Nextdoor dat de viezigheid weer de grachten in drijft. De  Hoogheemraadschap woordvoerder laat weten dat het volgens hen wel een logische stap was: ‘’Het grootste deel van het vet is opgeruimd. Die laatste slang ligt er om de laatste restjes te absorberen.’’

Maar ook de dierenambulance is niet blij met de manier waarop er is gehandeld door de gemeente en Hoogheemraadschap. Hulpverlener Hans Oosterveer zegt: ‘’Ik vind dat ze te weinig maatregelen hebben getroffen. Naar mijn gevoel vonden zij het zo goed genoeg opgeruimd, maar woensdag haalde ik nog een eend uit het water die onder de olie zat, en er liggen gewoon nog overal olievlekken. Daar ben ik wel pissig over. Nu laten ze al het vieze water doorstromen naar het kanaal, zodat het verdund wordt en het zogenaamd minder erg wordt. Waarom is er niet even iemand geweest die watermonsters afnam om te zien of het echt schoon was?’’

Onduidelijke oorzaak
Ook gaan er twee verhalen de ronde over de oorzaak van de vervuiling. Oosterveer: ‘’Ik heb op zaterdag gehoord van de gemeentehandhaving dat het van een restaurant afkwam. Restaurants moeten hun olie -en vetresten opslaan in blauwe tonnen zodat het eens in de zoveel tijd kan worden opgehaald. Maar nu zou bij een restaurant die blauwe ton overstroomd zijn.’’ Ook de wildopvang heeft vernomen dat het gaat om een restauranteigenaar die niet van zijn vet afkwam en dit (per ongeluk) heeft geloosd. ‘’Maar dat weet je nooit zeker.’’

Daarentegen meldt de gemeente Delft dat er bij hen niets bekend is over een blauwe ton waar mogelijk olie in zou kunnen zitten. Over de oorzaak schrijven zij: “Na controle bleek de aansluiting vanuit een verzamelput naar het hoofdriool dicht te zitten. De leiding is gereinigd waarna het riool weer functioneerde. Hierna is het wegdek gereinigd en zover mogelijk het vettige rioolwater uit de gracht opgezogen. Er is geen sprake van een illegale lozing van de omliggende horeca”.

Verder laat de gemeentewoordvoerder weten dat ze hebben gedaan wat ze konden, maar dat het inderdaad helaas alsnog effect heeft gehad op een aantal dieren. ‘’Het gaat waarschijnlijk niet eens om heel veel vervuild water, misschien maar zo’n 3 liter, maar als daar net een eend zwemt, dan heeft die daar wel flink last van’’, aldus de woordvoerder.

Maar Oosterveer wil daar niet in mee gaan. ‘’Daar geloof ik niets van. Ik weet zeker dat het olie was, dat zie je ook aan hoe de eenden besmeurd waren. Maar ja, het is een discussie die we kunnen gaan voeren maar we komen waarschijnlijk niet achter wat er gebeurd is.’’ Mocht het wel het scenario zijn zoals hij het in zijn hoofd heeft, is hij duidelijk: ‘’Je bent gewoon niet goed bij je hoofd als je zoiets doet.’’

Tekst loopt door onder de foto

De laatste slang die vet absorbeert in het water bij de Voorstraat

Oplossing 
Onafhankelijk Delft fractievoorzitter Jolanda Gaal is ook erg betrokken bij de situatie: ‘’Ik ben eens gaan rondkijken en heb zelfs bij Delfgauw in het water olie zien liggen. Ik heb op 20 maart verantwoordelijk wethouder Martina Huijsmans een mail gestuurd met de vraag of dit geen milieudelict is en zwaarder aangepakt moet worden. Ik werd toen doorverwezen naar Hoogheemraadschap omdat zij verantwoordelijk zijn voor het water. Dat weet ik zelf natuurlijk ook wel, maar dat gaf geen antwoord op de vraag. Hoogheemraadschap heeft ook niet gekeken wat precies de oorzaak is en zo weten we niet of het niet nog een keer gaat gebeuren. En dat vind ik wel heel erg, zeker omdat nu alle eenden weer gaan broeden.’’

De gemeente geeft aan dat er wel wordt gekeken naar hoe dit in de toekomst voorkomen kan worden. ‘’Op korte termijn wordt de diameter van tussen leiding vergroot, wat de kans op verstopping verkleind’’, schrijft de gemeentewoordvoerder. Een goede oplossing, als het dus inderdaad de oorzaak blijkt te zijn die de gemeente heeft aangegeven.

Longontsteking
De wildopvang laat weten dat er dus nog meer vogels vervuild zijn geraakt en nog in het water zwemmen, maar die zich niet makkelijk laten pakken. Daarom hun oproep: ‘’Zie je zo'n vogel, bel dan direct naar de dierenambulance 015-2121000 of naar de Wildopvang Delft 015-2157838. Zo'n vogel heeft direct hulp nodig omdat het koude water op zijn huid kan komen, waarna hij longontsteking kan oplopen.’’

In het midden, vooraan de foto zie je nog wat vlekken in het water bij het Noordeinde

Water bij de Kolk en Noordeinde

Olievlekken in het water bij de Voorstraat