Burgemeester en TU-rector doen beroep op Tweede Kamer: ‘Stop onderwijsbezuinigingen’

Het kabinet wil miljoenen bezuinigen op hoger onderwijs, wat onder meer de TU Delft hard zal raken. Dit terwijl het kabinet strooit met het woord ‘innovatie’ als oplossing voor diverse problemen. De regeringspartijen denken dat die innovatie niet per se van universiteiten hoeft te komen, maar uit het bedrijfsleven kan komen. In een ingezonden artikel bij de website Binnenlands Bestuur schrijven Delftse burgemeester Marja van Bijsterveldt en Tim van der Hagen, rector magnificus van de TU Delft, dat het ‘een misvatting’ is dat bedrijven dit kunnen: “Zonder universiteiten geen innovatie.”
TU gebouw, ter illustratie | Bron: Unsplash

Daarom doen de burgemeester en de TU-rector een beroep op de Tweede Kamer ‘om de bezuinigingen van tafel te halen’. Universiteiten zijn volgens hen ‘cruciaal’ voor innovatie. Om dit te illustreren geven zij het Delftse voorbeeld van ‘een startup die op basis van een patent van de TU Delft ammoniak uit mest kan halen’. Deze kan volgens Van Bijsterveldt en Van der Hagen een cruciale rol spelen in het oplossen van de stikstofcrisis: “Hiermee kan de stikstofuitstoot in 2030 met een kwart verminderd zijn en kan Nederland weer van het slot. Wetenschappelijk onderzoek dus als basis voor broodnodige innovatie.”

Politieke crisis
De plannen van het kabinet om een miljard te bezuinigingen zorgen volgens de schrijvers voor een spaak in de wielen van zulke innovaties. Dit probleem wordt ook gevoeld in politiek Den Haag. Waar regeringspartijen PVV, VVD, NSC en BBB hoopte hun bezuinigingsplan door beide kamers te krijgen, wordt steeds duidelijker dat dit wellicht een onmogelijke uitdaging zal blijken. In de Tweede Kamer zou er een meerderheid voor zijn, maar in de Eerste Kamer heeft de coalitie steun nodig van oppositiepartijen. En dezen liggen dwars.

De laatste geluiden zijn dat de coalitie bereid is te onderhandelen. Dit om een grote politieke en bestuurlijke crisis te vermijden. Als er namelijk geen akkoord komt over de bezuinigingen op het onderwijs, dan sneuvelt de hele begroting van deze regering. Om deze in de geschiedenis van de Nederlandse politiek unieke crisis te vermijden, lijkt het kabinet uiteindelijk toch bereid te zoeken naar verzachtingen van de voorgestelde bezuinigingen. In Den Haag wordt hier vandaag verder over gedebatteerd.

Economische schade
In de context van dit debat komen Van Bijsterveldt en Van der Hagen vandaag met hun oproep. Zij stellen, gesteund door legio aan Nederlandse bedrijven en organisaties, dat universiteiten cruciaal zijn voor innovatie. Ze beschrijven: “Natuurlijk investeert ook het bedrijfsleven in onderzoek, innovatie en ontwikkeling, maar dat gebeurt in tandem met het hoger onderwijs. Universiteiten en bedrijfsleven hebben elkaar keihard nodig om nieuwe kennis te ontwikkelen tot bruikbare oplossingen voor de samenleving.”

Hierbij vrezen zij voor de positie van de Nederlandse economie, ‘waaraan ook lokaal zo hard is gewerkt’. Ze waarschuwen: “Dit verzwakt de positie van ons land als wetenschappelijk kenniscentrum, wat op lange termijn de concurrentiepositie van de Nederlandse economie zal schaden.”