Vrijmetselaars Delft willen opener worden: ‘Anderen kunnen hier ook wat aan hebben’
Het is een grote stap voor ze. De vrijmetselaars in Delft willen hun kennis en ervaring gaan delen met stadgenoten. De vereniging heeft een lange gesloten geschiedenis, maar denkt dat een door henzelf ontwikkelde gesprekstechniek veel mensen kan helpen.
De vrijmetselaars zitten al sinds 1801 in Delft. De broeders zitten met hun ‘Loge Silentium’ aan de Choorstraat, in een pand dat er vanaf de straat klein uitziet maar waar zich achter de gevel een heel complex bevindt met onder andere een vergaderzaal en tempel.
Dat de vereniging opener wil worden is een grote stap voor ze omdat ze zich normaal afschermen van de buitenwereld. Dat doen ze al van oudsher bewust, zegt voorzitter Rik Hospers van Loge Silentium: ‘Wij waren altijd een toevluchtsoord voor mensen die vrijelijk binnen de loge hun gedachten konden uitwisselen. Terwijl dat misschien daarbuiten heel gevaarlijk kon zijn.’
Juist door die lange geschiedenis met vrije meningsuiting zeggen de vrijmetselaars iets unieks in handen te hebben: de comparitie, een zelfontwikkelde gesprekstechniek om elkaar beter te begrijpen. Ze denken dat anderen daar veel aan zouden kunnen hebben: ‘Vooral in deze tijd van verdeeldheid en polarisatie.’
Wie zijn de vrijmetselaars? Al meer dan 300 jaar komen vrijmetselaars samen in loges (plaatselijke afdelingen), met als doel om ‘de wereld te verbeteren door zelf een beter mens te worden’, zegt Rik. De vrijmetselaars komen bijeen voor rituele bijeenkomsten. ‘Dit zijn een soort toneelstukjes waarbij door het verrichten en meemaken van symbolische handelingen de deelnemers worden uitgenodigd zelf invulling te geven aan universele zingevingsvraagstukken’. Daarnaast maken de Nederlandse vrijmetselaars ook nog gebruik van een zelfbedachte gesprekstechniek: de comparitieavond.
Het heeft veel overleg gekost, maar de vrijmetselaars hebben besloten de compartitieavond een keer open te stellen voor niet leden. De avond is niet gelijk voor iedereen toegankelijk, vooralsnog kiest de vereniging wie mag komen: ‘Zo weten we wie we in huis halen.’
‘Mocht het goed gaan kunnen we de volgende keer weer wat opener zijn’, zegt Rik. ‘Dit is een grote stap voor ons. Die ontmoeting met de buitenwereld is ook een beetje spannend. Het is voor ons ook een experiment.’
‘De manier waarop wij omgaan met verschillen, wij denken dat de maatschappij daar in deze tijd behoefte aan heeft.’ - Rik Hospers, voorzitter vrijmetselaars Delft
Tijdens zo’n avond (de vrijmetselaars organiseren hem intern één keer per week) zitten de broeders aan tafels die in een u-vorm staan en bespreken ze een gespreksonderwerp. Uniek is dat het gesprek gevoerd wordt via een voorzitter, net als in de Tweede Kamer. ‘Daarom krijg je een bepaalde vertraging en daardoor bedachtzaamheid in de uitwisseling’, zegt Rik. ‘Het uitgangspunt is om gedachten uit te wisselen, niet om elkaar te overtuigen.’
‘Het zou bijvoorbeeld over de slavernij-excuses kunnen gaan’, zegt Rik. ‘Het is belangrijk dat je luistert naar elkaar. Je wilt de ander niet overtuigen. Het gaat erom dat je doordringt tot de achterliggende behoefte van iemand. En misschien leer je daar zelf ook wat van.’
De avond gaat binnenkort plaatsvinden bij de loge in Delft. Bij een succesvolle avond komt er mogelijk een vervolg, denkt de vereniging. ‘Wij denken dat we iets moois te bieden hebben.’
