Burgemeester door het stof om onderzoek naar radicalisering in Delftse moskeeën

Hoe en waarom het onderzoek naar radicalisering in Delftse moskeeën is uitgevoerd, blijft onduidelijk. Burgemeester Marja van Bijsterveldt kon geen volledig antwoord geven op vragen van raadsleden.

De burgemeester moest zich donderdagavond stevig verantwoorden. Er waren vragen ontstaan over de 'krachtenveldanalyse' die in 2017 werd uitgevoerd door onderzoeksbureau Nuance door Training en Advies (NTA), die al dan niet heimelijk onderzoek deed naar radicalisering in de Delftse moskeeën. 'Ik wil de raadsleden bedanken voor hun bijdrage, waar vooral veel pijn en verontwaardiging uit spreekt. Ik herken deze zaken. Ik moet ook zeggen dat ik verrast was en ik betreur dat er een deuk is gekomen in de verhoudingen met de moslimgemeenschap', opende de burgemeester haar verweer tijdens de digitale commissievergadering. Nagenoeg alle raadsleden waren het met elkaar eens: er is te weinig informatie over de toedracht van het onderzoek.

'Er zijn fouten gemaakt'
Met name GroenLinks-raadslid Deyar Jaff bleek geroerd in zijn betoog over het onderzoek. Hij ziet dat ook in de islamitische gemeenschap in Delft flink wat argwaan leeft naar de gemeente toe. Iets dat Jaff betreurt.

'We hebben altijd goed samengewerkt met de moskeeën, waarom is dat bij dit onderzoek niet gebeurd? We geloven de goede intenties van de burgemeester, maar hier zijn wel fouten gemaakt. Het is daarom goed om uit te leggen hoe hier is gehandeld', legt het raadslid verder uit.

Vragen over onderzoeksopdracht
Met GroenLinks wilden ook studentenpartij STIP, D66, de PvdA en Onafhankelijk Delft weten hoe de afspraken met NTA precies zijn gemaakt. Het blijkt dat het gaat om, in de woorden van GroenLinks-raadslid Jaff, 'een afspraak die gestoeld is op handjeklap'. De burgemeester had enkel mondelinge afspraken over hoe het onderzoek uitgevoerd moest worden en wat de precieze opdracht was voor NTA.

Het stootte veel raadsleden tegen de borst dat de afspraken die gemaakt zijn, niet tot nauwelijks beschikbaar zijn gemaakt en daarnaast ook niet op papier staan. De gemeenteraad kreeg de afgelopen weken enkel de offerte van het onderzoeksbureau boven tafel, nadat werd gevraagd om duidelijkheid over hoe de onderzoeksopdracht tot stand is gekomen.

Onduidelijk of onderzoek correct is uitgevoerd
Burgemeester Van Bijsterveldt werd daarom opgedragen om meer duidelijkheid te bieden: ze moet op zoek naar notulen die zijn gemaakt tijdens de gesprekken met NTA. Ook is voor de raad niet duidelijk of het onderzoek correct is uitgevoerd.

Ook vroeg GroenLinks-raadslid Jaff zich af waarom de gemeenteraad toentertijd niet geïnformeerd was. De burgemeester kon hier geen duidelijk antwoord op geven, zij kan zich niet herinneren dat het rapport op haar bureau terecht is gekomen. 'Het is mij echt niet tussen de oren gekomen dat het rapport bij mij op tafel heeft gelegen. Het is in de lade terechtgekomen en sindsdien hebben we er niets meer mee gedaan', legde de burgemeester uit.

'Belletje rinkelen'
Het antwoord stootte tegen de borst van de PvdA en GroenLinks. Juist omdat er twee jaar later wéér een ander onderzoek uitgevoerd zou worden door NTA. Er werd toen een zogenoemde 'quickscan' uitgevoerd naar radicalisering. Uit beide onderzoeken kwamen geen verrassende resultaten.

'Dan moet er toch een belletje binnen de ambtelijke organisatie zijn gaan rinkelen, met dat er eerder al een onderzoek is uitgevoerd? Dat vind ik erg moeilijk te bevatten dat het onderzoek toen niet ter tafel is gekomen', ageert PvdA-raadslid Nick Den Hollander vervolgens.

'Betreur situatie'
De burgemeester zag dat er ambtelijk wel werd gedacht aan het rapport. 'Maar een onderzoek van NTA verloopt na twee jaar. Daarom hadden we toch de wens om opnieuw een onderzoek uit te laten voeren door dit onderzoeksbureau. Ik betreur de situatie zoals hij gelopen is, maar ik kan er op het moment niet meer van maken dan dit.'

Verder heersen er ook vooral vragen over de methodiek die het onderzoeksbureau heeft gebruikt, het is onvoldoende duidelijk hoe NTA het onderzoek uitvoerde. De burgemeester wilde de garantie geven dat het juridisch allemaal is gecheckt door het onderzoeksbureau, een advocatenbureau zou in opdracht van NTA een oordeel hebben geveld over de rechtmatigheid van het onderzoek. Maar daar nam de raad geen genoegen mee.

Meer info in vertrouwelijke bijeenkomst
De burgemeester wil daarom een vertrouwelijke bijeenkomst plannen, waarin door de gemeenteraad nog extra vragen gesteld kunnen worden aan het onderzoeksbureau. Ook wordt gekeken of er binnen de organisatie meer rapportage beschikbaar is over de onderzoeksopdracht en de rechtmatigheid van het onderzoek. Zo gaat de burgemeester ook aan de slag om de juridische checks vertrouwelijk naar de gemeenteraad te sturen.